TAM SU BAN TOI

TAM SU BAN TOI Tam su ban toi Thật chẳng ngờ sau ba mươi ba năm cách biệt tôi và Thành lại gặp nhau nơi đất khách quê người Hình hài bạn đã có rất nhiều thay đổi : Mái tóc phong trần năm xưa nay đã nhuôm trắng quá nửa mái đầu, thể xác gầy gò và nét mặt lúc nào cũng nhuôm vẻ u buồn áo não Tôi và Thành thân nhau khi cả hai cùng phục vụ trong cùng một đơn vị Đại đội của Tiểu đoàn Địa phương. Lúc ấy tôi là Đại đội phó và Thành là trung đội trưởng trung đội 4 . Chúng tôi cùng cấp bậc nhưng có lẽ tôi là khóa đàn anh có thâm niên quân vụ nên được đặt ở chức vụ cao hơn. Thời đó tôi với Thành như một cặp bầy trùng thân thiết lắm : Lúc nào bên tôi cũng có Thành, trong những cuộc hành quân, những lúc chè chén ăn chơi Thành cũng thường rủ tôi về nhà và khoe có một người em gái muốn cho tôi làm quen . Thế nhưng lúc ấy tuổi vẫn còn quá trẻ chưa thích lập gia đình mà chỉ muốn độc thân để được tự do bay nhảy Đầu năm 1975 Khi tuổi đời vừa 29, Bà già đã khuyên Thành cưới vợ để sớm có cháu ẩm bồng trong lúc tuổi già xế bóng. Nghe lời Mẹ Thành cũng đồng ý. Thế rồi ông Xã Trưởng già ở chổ Thành liền giới thiêu cho một cô gái tuổi chừng 24, con của một địa chủ đang có ruộng đất nơi chổ Thành làm viêc. Thế nên gia đình THành đến và cha mẹ nàng dễ dàng chấp nhận. Thành cũng biết trong lòng Họ cũng có ý lợi dụng chức vụ của Thành để không trở ngại công việc làm ăn, riêng Thành cũng muốn dựa trên nền tảng gia thế của nàng để khỏi nặng lo về phần cơm áo sau nầy. Cha Mẹ nàng chấp nhận Thành như một chàng rể thật thụ. Mẹ Thành đã mời gia bên gái đến quê Thành cho biết Tình yêu chưa đậm màu son sắt thì ngày 30 tháng tư lại đến khiến cả một chế độ miền Nam hoàn toàn sụp đổ, Đêm đó người ta đồn có một ông Trung uý bị Việt cộng bịt mắt dẫn đi không biết đưa về đâu, Theo họ tả hình dáng của Trung úy ấy giống hệt như Thành khiến nàng hoang mang không biết được sự thật như thế nào, nhưng mấy ngày sau thì Thành lên ghé thăm và báo bình an. Cô nàng đòi theo Thành để vế quê Thành lần nữa. Hôm đó Thành tỏ bày tất cả những âu lo mà Thành suy nghĩ để nói lại nàng biết : Thành bảo rằng hồi nhỏ đến lớn Thành sống nơi thành phố nên không có ruộng vườn gì cả. Căn nhà hiện tại là sự sản của gia đình Thành. Thành nghĩ tời tương lai không biết sau nầy mình sẽ thế nào, thôi thì mọi chuyện do nàng quyết định dù sau hai người cũng chưa có gì ràng buộc. Em cứ suy nghĩ làm theo ý mình đừng gì anh mà phì bỏ tương lai. Mấy tháng vào tập trung cải tạo thì không thấy bóng nàng đến thăm vậy là Thành đã biết nàng đang hát bài ca " Thôi là hết em đi đường em. Tình đôi mình chỉ bấy nhiêu thôi" Ngày tập trung tôi và Thành ở hai tỉnh khác nhau nên bị phân phối đi khác chổ nhưng sau đó chừng khoảng một năm chúng tôi lại lần nữa gặp nhau nơi nhà tù : Tôi ở Liên đoàn 3 còn Thành ở Liên đoàn 4 . Đôi lần chúng tôi lén lút gặp mặt để hàn huyền tâm sự ôn lại những kỷ niệm thân yêu của tháng năm ngày cũ Vào năm 1980, Thành bị đưa đi vào trại tù Xuyên Mộc Để tiếp tục "Học tập" còn tôi ở lại trại để chờ ngày về . Thế là chúng tôi lại xa cách nhau và đến tận bây giờ mới tái ngộ Tôi mời Thành về nhà để hai đứa lai rai . Bừng chút men cay Thành tỏ bày niềm riêng : _ Mầy biết không khi ở trại Vườn Đào Tao thân với người bạn cùng chung tổ hơn tao cả tám tuổi đời bởi lẻ chúng tao là người đồng hương, Anh ta thì mê ca cổ còn tao lại đang học đàn, thế là hai người cùng chung ý thích lại gặp nhau, nhờ thế tình bạn mỗi ngày một sâu đậm hơn Gia đình anh ấy khá nên mỗi tháng luôn được gia đình thăm nuôi chu cấp đầy đủ, còn tao mầy biết rồi khi bị sập tiệm tao chẳng còn gì cả, Mẹ thì già yếu bệnh tật, vợ thì chưa có nên thỉnh thoảng năm ba tháng bà già mới gói ghém thăm nuôi được một lần , Bởi nhờ sự trợ giúp của anh ấy nên tao sống cũng tạm ổn . Một thời gian sau đó tao mới biết anh có một người em gái tuổi đôi mươi vẫn chưa lấy chồng . Bè bạn biết và thấy sự thân thiết giữa tao và ảnh nên gán ghép "Anh vợ, em rễ" Nhưng thấy thái độ anh ấy không được bằng lòng nên tao nào dám bộc bạch gì, bởi tao có một lần thăm nuôi gặp được người con gái đó nhưng kỷ luật của trại làm sao tao dám mon men tới gần để làm quen Đến ngày chuyển trại thì cấp Thiếu úy và Đại úy được chuyển đến trại B trong đó có anh, còn tao cấp Trung úy lại bị chuyển qua trại A . Thế là Tao à anh ấy mỗi người một ngã . Trước giờ chia tay anh nói nếu sau nầy có về được và rảnh rang thì tìm đến anh ấy để chơi và anh không quên cho Tao điạ chỉ Trong thời gian tập trung trên đó thì em gái Tao và anh ấy trên cùng một chuyến xe thăm nuôi, mặc dù hai cô em chưa biết được Tao và anh ấy thân nhưng hai người lại sớm có cảm tình vì cùng có chung hoàn cảnh là có anh đang tù cải tạo . Cô ấy cũng mời em tao nếu có dịp thì lên nhà em chơi cho biết Đến tháng 8 năm 1980 thì Tao được thả về và nghe bạn nói lại khoảng một tháng sau anh được xuất trại cùng chung với nó. Vậy là Tao mò đến nhà anh với ý tốt là mừng thăm bạn được sum họp gia đình và luôn thể được dịp nhìn tận mặt em gái anh ấy Năm nầy cô ta ước độ hai mươi lăm, nước da sạm nắng, mái tóc buông dài xuống bờ vai, đúng là cô gái miệt vườn nhưng được cái là vui vẻ, hiếu khách, nói chuyện khôn khéo khiến lòng tao thoáng chút bồi hồi xao xuyến Gia đình anh thuộc dạng trung nông, cũng có của ăn của để không phải túng nghèo như hoàn cảnh của Tao hiên tại nên Tao có phần nào e ngại Anh móm lời : "Nếu chú thấy mến em gái anh thì tiến đến, anh sẽ người bên trong tận lực giúp đở cho Chú, đừng ngại ngùng gì gia thế . Bọn mình là người cùng trong hoàn cảnh mà. Ở thời buổi nầy Chú sống ở thành phố đương nhiên sẽ gặp nhiều khó khăn hơn anh . Thú thật là em nó cũng có nhiều người dạm hỏi nhưng bà già anh khó tánh nên giờ em nó vẫn phòng không . Tao lưỡng lự chưa biết trả lời làm sao ! Đêm ấy Tao và anh ta nhậu một chầu đã đời và sáng hôm sau tao về quê mà em là người đưa tao ra bến đò với cả người chị gái của nàng . Tao thẹn mặt chả nói được câu nào chỉ có lời chào từ giã Thắm thoát đã hơn một năm mà Tao chẳng dám đến thăm người bạn cũ vì hoàn cảnh quá đổi khó khăn của mình, nhưng rồi một hôm trời xui khiến Tao lại gặp anh ấy trên chuyến xe đò. Anh nhắc lại lời nói trước kia là muốn được làm anh vợ của Tao. Anh bảo Bà già thường nhắc đến Chú luôn, khen Chú ăn nói lễ phép, con người đàng hoàng dễ mến, Còn đứa em gái anh trong thời gian rồi cũng có một đôi chổ ngỏ lời nhưng chẳng hiểu sao nó không ưng thuận, có lẽ nó đang chờ Chú đến Nghe được những lời thốt ra từ Anh ấy, Tao nghe dịu mát trong lòng và một tia hi vọng len vào tiềm thức Đêm đó về nhà Tao chẳng thể nào chợp mắt được, hình ảnh của nàng cứ ẩn hiện trong đầu óc của Tao, Thế là tao nhờ em Tao đi bước đầu để thăm hỏi ý nàng Hai cô bạn gặp nhau trong niềm thân ái và em Tao đã gợi ý coi thái độ nàng thế nào? Em nói rằng em không đòi hỏi gì cả miễn được Mẹ chấp thuận là em sẽ không từ chối Bước thứ hai là Tao nhất quyết đến để tìm hiểu căn kẻ hơn và xin ý kiến của Mẹ anh ấy. Bà vui vẻ nhận lời và không đòi hỏi gì nhiều vì biết hoàn cảnh của những thằng Tù cải tạo như mình, nhưng ít nhất lễ vật phải có đôi bông vàng 24 K cho em. Tao than thở xin Bà thông cảm : Dành dụm bao lâu nay cỉ mói mua được đôi bông vàng 18 mà thôi. Ngẫm nghĩ một chút bà ôn tồn nói : Thôi cũng được, mọi việc để Bác lo cho Sau đó thì Tao nhờ người Cô ruột và người chị bà con bạn Dì đến để bàn chuyện hôn nhân ( Vì Má Tao già yếu, bệnh tật không thể đi được) Bà má của em đồng ý bên đàng gái sẽ tổ chức lễ cưới đàng hoàng vì dù sao gia đình Bà cũng quen biết khá nhiều. Riêng bên Tao ngày ấy sẽ đưa Rể đến để làm lễ, ở lại vài ngày bên vợ và rước em về nhà mà khỏi đưa dâu Thời gian nầy Tao chạy đôn chạy đáo tìm kiếm để sắm quần áo cho em Em không chịu theo cùng Tao để sắm đồ mà bảo anh cứ mua vải lên đây để em tự may là được rồi. Có lẽ em cũng hiểu khi theo sẽ làm Tao khó xử vì sợ Tao eo hẹp tài chánh Thế rồi ngày cưới đã đến : Tao mướn một chiếc đò cùng một số người thân trong gia đình để đi cưới vợ. Thời gian được định là 11 giờ trưa thì nhập gia Thế mà đàng trai mãi tận 1 giờ mới đến trễ hẹn cả hai tiếng đồng hồ nhưng bên gái cũng thông cảm rước vào Lý do trễ là vì chuyến đò gặp nhiều sóng to, hơn nữa tài công không rành đường cho lắm lại vô rạch lúc nước cạn nên khiến Tao đang khăn đóng áo dài cùng một vài đứa bạn phải đây ghe đến địa điểm Gia đình bên gái tổ chức khá to mời đến mấy trăm khách, còn bên Tao lẻ tẻ chừng mười ngoe Lúc làm lễ Ông bà Tao chẳng biết lạy là gì, chỉ biết nàng lạy sao mình cuốc dậy khiến bên gái bật cười. Tiệc xong thì bên đàng trai về ở lại có mình Tao Sau hai ngày Tao cùng nàng diu nhau về nhà Tao Mặc dù không rước đâu nhưng nhà Tao cũng chuẫn bị một tiệc nho nhỏ để giới thiệu với bạn bè và bà con hàng xóm để nàng khỏi tủi thân Tới ngày phản bái Tao cũng không thể cùng nàng về được vì bận sinh nhai Khi thấy em về một mình gia đình em quá ngạc nhiên nhưng sau khi nghe nàng trình bày thì mọi người đều thông cảm và tha thứ Má Tao rất mừng khi vợ Tao báo tin là đã mang thai, như vậy là bà sắp có cháu nội rồi, con của thằng con mà bà thương mến nhất, nhưng nguồn vui chẳng được bao ngày thì tin buồn mang đến : Cái thai quá yếu nên không giữ được. Riêng Tao có phần nào hụt hẳng sợ sau nầy mình sẽ chẳng có con. Thế mà ít lâu sau thì Vợ dính bầu trở lại, lần nầy hi vọng càng cao khi mỗi ngày bụng nàng thêm lớn. Mẹ tao lần nầy tin tưởng sẽ không có gì trở ngại khi bào thai đã đến tháng thứ tám. Má Tao mơ ước sẽ được một cháu trai giống hệt Tao về thể xác pha thêm đôi nét đẹp của vợ tao Lúc nầy sức khỏe Mẹ tao giảm sút chắc là không đủ khả năng để phụ vợ Tao khi sanh nở nên Tao cho nàng về quê để được mẹ nàng chăm sóc, dù sao bà ấy cũng là Mẹ ruột và sức khỏe vẫn còn tốt, bà có thể lo chu toàn cho con gái Nhưng Tao nào ngờ Mẹ tao trở cơn đau tim và vội vã từ biệt cõi đời không được nhìn mặt đứa cháu nội mà bà hằng mơ ước. Vợ Tao trở xuống chịu tang và trở lại quê cho tiện bề sanh nở Khoảng chừng tháng sau thì thằng em vợ Tao vội xuống báo tin vui Bảo rằng Chị nó đã hạ sanh một bé trai xinh xắn. Tao mừng rỡ liền bao nó một chầu nhậu để trả công và cùng nó về quê Đến bà nhà vợ Tao mới chưng hững vì bị thằng em vợ gạt, Chị nó vẫn chưa sanh đang chuyển bụng nằm dưới nhà bà mụ Bà mụ nói là Nàng mới có dấu sanh chắc phải chờ thời gian dù là nằm đó đã hai ngày Cũng may tối đêm đó nàng trở dạ Tao phải vào để động viên , Thấy nàng lấy hơi rặn mà Tao cũng muốn rặn theo. Do vì con So và vì lập gia đình hơi trễ xương chậu hẹp nên việc sanh hơi khó. Thấy tao nóng lòng Bà mụ động viên : Những trường hợp như vầy thường xãy ra nhưng với tay nghề thâm niên thì không có gì trở ngại, nếu Cậu không an tâm thì có thể chuyển sang Bảo sanh viện Xã. Thật tình Tao cũng muốn nhưng chẳng biết giải quyết làm sao khi trời tối không trăng lại đi bằng đường sông, rủi gặp sóng to gió lớn thì sao ? Thôi thì phải chịu nán lại nơi nầy thầm vái Phật trời cho mẹ tròn con vuông Vợ Tao làm theo chỉ dẫn của Bà mụ, lấy sức rặn một hơi dài thì bào thai lòi ra phần đầu, Mụ phải dùng tay để phụ móc nó ra. Tao quá vui khi đứa trẻ là bé trai, nhưng buồn bởi vì thấy đầu nó quá dài y như chai lít. Tao ngỡ nó là quái thai nên kinh sợ vô cùng, nghĩ là mình đâu có làm điều gì thất nhân đức mà nay lại gặp cảnh oái oăm nầy Thấy Tao ủ dột, bà mụ khuyên nhủ : Coi vậy chớ không sao đâu vài ngày nữa nó sẽ trở lại bình thường như bao đứa trẻ khác, là vì con So và đường âm hộ hẹp mà thôi. Nghe thế Tao tin tưởng và hơi an lòng Quả thật mấy ngày sau thì đầu cháu bé thu gọn lại và tròn trịa giống như Tao Ngày ra đời của bé cũng chính là ngày tân hôn của Tao cách một năm trước, nên giờ ngày sinh nhật của nó cũng chính là ngày kỷ niệm kết hôn của vợ chồng Tao Thêm một thành viên trong gia đình khiến tao sung sướng, nhưng rồi sự lo lắng lại chồng chất vì từ nay Tao phải cố gắng thêm để lo cho con. Mỗi ngày chạy đi lại buôn bán phải vài chục cây số để mưu sinh khiến Tao mệt phờ người nhưng vì hoàn cảnh phải chịu mà thôi ! Thời gian quản chế tại nhà ghi trong lệnh tha là một năm, thế mà mãi đến năm thứ ba bọn Công An mới chịu cho Tao "Phục hồi quyền công dân" Thấy Tao quá cực mà không dư dả gì nên Vợ Tao khuyên là nên về quê nàng Lúc trước Bà già vợ có hứa cho nàng hai công rưởi đất, bây giờ về đó Tao tiếp tục nghề vé số nhưng chỉ bán trong ấp mà thôi không phải thức khuya dây sớm chạy bán xa xôi, cón nàng thì lo phụ hợ mấy công đất để kiếm thêm chút đỉnh. Sống nơi nầy sẽ ít hao tốn hơn ở thành vì thực phẩm ăn hằng ngày có thể tìm ở sông rạch và trên đất liền Theo ý nàng nên khi nhận được lệnh xóa quản chế Tao liền theo em về quê Bước đầu vợ chồng Tao cũng chưa dám về ngụ bên vợ vì nơi ấy là vùng sôi đậu trước đây nên chánh quyền có thành kiến với bọn lính Nguỵ như bọn mình Người anh em cột chèo đồng ý dành cho Tao phần đất cất tạm nhà nên anh ấy ở vì bên nầy tình hình dễ dãi hơn và anh ta đang là Phó chủ Tịch xã. Anh ta không có tham gia Mặt trận giải phóng, chỉ là người trốn quân dịch nhưng cận ngày 30 tháng 4 bọn Việt Cộng về đóng quân ở nhà anh ta lâu ngày nên sau nầy đương nhiên trở thành "Người có công với cách mạng " và phong cho chức vụ để an ủi mà thôi được vài năm saukhi "Chánh quyền " vững mạnh chúng liền đá đít anh đi mà không hề nuối tiếc. Ở đâu nhà anh độ gần một năm thì Vợ chồng Tao tìm cách về bên vợ. Tuy là bọn ở ấp không làm khó dễ vì cũng là hàng xóm của vợ, hơn nữa thấy Tao hiền lành nên họ không làm khó, nhưng khuyên Tao cẩn thận sợ trên Huyên xuống xét đột xuất mà thôi. Những đêm nghe chó sủa rân trời Tao cứ phập phồng sợ tụi Huyên về mặc dù Tao có đủ giấy tờ tạm vắng và xin tạm trú ở Ấp rồi Công ăn việc làm có phần thuận tiện thì một hôm tên Tám Yến thấy Tao đi lùng tung trong ấp để buôn bán làm hắn nghi ngại và nói với bà già vợ Tao ; Dượng nó là Sĩ quan nguỵ mà đi như vậy không tốt. Thế là Tao đành thất nghiệp ở nhà để phụ vơ. Đúng năm ấy vợ Tao lại cho ra đời một bé gái, lần nầy thì đở khổ bởi nàng chuyển bụng ban ngày và vì đường xa thuận tiện nên Tao đưa nàng ra nhà bảo sanh ở Xã. May mắn vì "mẹ tròn con vuông" khỏi phải rầu lo như lần trước Bấy giờ sự túng quẩn lại đến, thấy thế Mẹ vợ cho mượn thêm một công rưởi đất biền để trồng lúa kiếm gạo ăn, nhưng Tao đâu ngờ thằng em vợ bị bà xã nó xúi cho vịt lội phá đám mạ non làm Tao hụt hẳng. Tao định bỏ luôn nhưng nhờ người bà con ghé thăm phụ với Vợ Tao dậm lại. Không ngờ năm ấy lúa lại trúng nên Tao cũng đở khổ, tuy nhiên vì tự ái Tao trả lại cho Mẹ vợ để thằng em nó làm và Tao một lần nữa phải chịu khó ra khỏi xã để buôn bán cho bọn nó không làm khó mình được Thời may Tao cũng tìm được một vài bạn bán lẻ để sang lấy lời cộng với tiền lời hằng ngày của mình nên đời sống trở nên khấm khá Thấy Tao sống bên vợ có phần không ổn nên trước khi xuất cảnh sang Mỹ em tao tìm cách cho Tao trở về lại chốn xưa nên trình yêu cầu chánh quyền thành phố cho Tao quay lại chổ cũ với lý do : Nhà nó đang ở thuộc dạng nhà thờ nên không thể bán cho người khác, hơn nữa có người anh trước kia ở nơi nầy nay về bên vợ gặp sự tranh chấp của em vợ, có thể xãy đến những chuyện ngoài ý muốn. Trở lại đây để tiếp tục giữ lại ngôi nhà hầu thờ cúng ông bà tổ tiên Trong những tháng chờ đợi Tao tranh thủ nhập hộ khẩu, làm hôn thú và khai sanh cho con. Suốt gần 7 năm tạm trú bây giờ Xã mới chấp nhận mình hợp pháp Giấy tờ xong xuôi cũng là lúc tao được chấp thuận quay về thành phố, nơi nầy vợ Tao lại cho ra đời một thằng con trai. Khi nó vừa tròn thôi nôi Tao liền chụp hình và xin đăng ký xuất cảnh theo diện HO vào năm 1990, Chờ đợi một năm mà chẳng có biểu hiện gì tốt Tao liền lên Saigon để nhờ Dịch vụ Thì ra lúc đăng ký ở tỉnh Tao không có giấy xuất trại vì Phường và Thành phố đã làm thất lạc rồi nên họ chỉ chứng nhận đại khái nên hồ sơ không hợp lệ Bên dịch vụ khuyên Tao qua sở Công an để xin bản sao giấy xuất trại. Thế là hồ sơ Tao được chấp thuận theo diện HO 34 Mãi đến tháng 10 năm 1994 Tao mới được gọi phỏng vấn. Phòng phỏng vấn là phòng số 7, nơi để giải quyết hồ sơ có tính cách rắc rối do trưởng phái đoàn Mỹ chủ tọa. Thấy tình hình như vậy Tao quá lo lắng trong lòng Tuy nhiên lúc được phỏng vấn tao khôn khéo nói rõ sự thật những vấn đề Họ đang nghi ngờ : Tao giải thích rõ ràng vì sao giấy hôn thú, khai sanh không đúng theo trình tự như con sanh năm 1983 mà hôn thú , khai sanh đều là năm 1990. Phái đoàn nghe tao trình bày hợp lý nên chấp thuận cho gia đình được đi định cư Thế rồi bọn Tao được đi khám sức khỏe tổng quát, mọi người trong nhà đều khỏi riêng Tao bị vướng lại vì phổi có vết nám do những tháng năm thiếu ăn, mất ngủ và dầm mưa trải nắng. Tao bị bắt buộc phải thử đàm, nhưng nhờ chạy thuốc cho bác sĩ nên thoát khỏi tình trạng ở lại Việt nam để uống thuốc Khi đến Hoa kỳ, xét lại hồ sơ bên Việt nam bác sĩ buộc Tao phải uống thuốc và sau đó cho nhập viện vì sợ lây nhiễm Sau một tháng nằm viện nay được trở về với thân hình tiều tuỵ và có thể vì chưa quen với sinh hoạt bên nầy